Budżet Gminy Przelewice w 2024 roku zakończył się jeszcze niewielką nadwyżką operacyjną. Jednak w projekcie budżetu na 2025 r. sytuacja finansowa ulega wyraźnemu pogorszeniu. Wzrost zadłużenia, deficyt budżetowy i niekontrolowane wydatki bieżące powinny być powodem do niepokoju dla mieszkańców i wszystkich, którym leży na sercu stabilność finansowa gminy.

Z nadwyżki do deficytu – niebezpieczny kierunek
W 2024 roku dochody bieżące gminy wyniosły 38,50 mln zł, a wydatki bieżące 35,52 mln zł. Pozwoliło to wypracować dodatni wynik operacyjny. Natomiast w projekcie budżetu na 2025 rok zaplanowano już sytuację odwrotną: wydatki bieżące mają wynieść 37,64 mln zł, a dochody bieżące tylko 35,29 mln zł.
To oznacza realny deficyt operacyjny na poziomie ponad 2,35 mln zł, czyli gmina nie tylko nie generuje środków na inwestycje, ale musi sięgać po kredyty, aby pokryć bieżące funkcjonowanie.
Lawinowy wzrost długu – 3,5 mln zł nowego zadłużenia w jeden rok
Zadłużenie gminy na koniec 2024 roku wyniosło 7,97 mln zł. Tymczasem budżet na 2025 rok zakłada zaciągnięcie aż 6,3 mln zł nowych kredytów, z czego 5,18 mln zł zostanie przeznaczone na pokrycie deficytu budżetowego, a 1,12 mln zł na spłatę wcześniejszych zobowiązań. Tym samym całkowite zadłużenie może przekroczyć 11,5 mln zł.
To nie jest zadłużenie inwestycyjne – kredyty będą „przejadane”, co oznacza, że mieszkańcy będą spłacać w przyszłości swoje dzisiejsze wydatki.
Wydatki na oświatę nadal nieproporcjonalnie wysokie
Kolejny rok z rzędu Gmina Przelewice przeznacza ogromne środki na oświatę. W 2024 roku wydatki te wyniosły 13,6 mln zł, natomiast w 2025 roku mają one wzrosnąć do 16,04 mln zł, co stanowi ponad 30% wszystkich wydatków budżetu gminy.
Niejasna sytuacja z planowaną likwidacją jednej ze szkół (PSP Jesionowo) powoduje niepewność. Koszty nie maleją. To pokazuje, jak mocno gmina jest obciążona nieprzemyślaną i nieprzekształconą strukturą oświatową.
Obsługa długu coraz droższa
Na obsługę długu (same odsetki) w 2024 roku gmina przeznaczyła 556 tys. zł. W 2025 roku przewidziano na ten cel 532 tys. zł. Choć kwota jest porównywalna, należy pamiętać, że jej udział w wydatkach bieżących będzie rósł wraz z dalszym zadłużaniem się gminy.
Konieczne działania naprawcze
Zestawienie danych z lat 2024 i 2025 prowadzi do jednego wniosku: Gmina Przelewice przekracza próg bezpieczeństwa finansowego. Utrzymywanie wydatków bieżących powyżej poziomu dochodów bieżących, przy równoczesnym finansowaniu tych różnic kredytem, prowadzi prostą drogą do spirali zadłużenia.